Umowa dożywocia a zachowek
Wielokrotnie podczas rozmów z Klientami spotkałam się z pytaniem, w jaki sposób przenieść własność nieruchomości, aby jej nabywca nie musiał później zaspokajać ewentualnych roszczeń o zachowek. W przypadku przekazania spadku najczęściej stosowana jest umowa darowizny. Nie jest to jednak jedyna droga przekazania majątku i często nie jest najlepszym wyjściem. Rozwiązaniem, które warto rozważyć jest umowa dożywocia, która w wielu sytuacjach może być znacznie korzystniejsza dla spadkodawcy (zbywcy) a także dla spadkobiercy (dożywotnika). Warto również pamiętać, że umowa dożywocia ma istotne znaczenie w przypadku ubiegania się o zachowek. Przedstawiam zatem główne różnice pomiędzy umową dożywocia a darowizną. Zapraszam do lektury.
Umowa dożywocia a zachowek
Czym jest umowa dożywocia?
Umowa dożywocia od umowy darowizny różni się przede wszystkim tym, że dożywotnik (a więc nabywca nieruchomości) na jej mocy zobowiązuje się zapewnić spadkodawcy dożywotnie utrzymanie. Zabezpiecza to zbywcę przed utratą całego swojego majątku i byciem pozbawionym środków do życia. Na mocy umowy dożywocia przyjmuje się zwyczajowo, że nabywca (dożywotnik) powinien:
- przyjąć zbywcę jako domownika
- dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału
- zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie
- sprawić mu własnym kosztem pogrzeb zgodny z obowiązującymi zwyczajami
Zbywca w ten sposób może przekazać swój majątek, a jednocześnie zabezpieczyć swoją przyszłość. Z tego też powodu jest to stosunkowo często rozważana opcja przepisania majątku. W umowie dożywocia można również bezpośrednio doprecyzować na czym ma polegać dożywotnie zapewnienie opieki. W przypadku umowy darowizny nie jest zabezpieczony.
Czym jest zachowek?
Spadkodawca ma prawo do tego, aby w testamencie zapisać swój majątek w ręce dowolnych osób. Należy jednak pamiętać, że osoby najbliższe, tzn. spadkobiercy ustawowi, mają prawo do tak zwanego zachowku, który stanowi formę ochrony ich interesów. Przysługuje im bowiem roszczenie względem spadkobierców, powołanych do dziedziczenia o zapłatę określonej sumy pieniężnej. Zawarcie umowy dożywocia może ochronić dożywotnika przed roszczeniem o zachowek.
Wpływ umowy dożywocia na roszczenie o zachowek
Zasadnicza różnicapomiędzy umową darowizny i dożywocia z uwagi na roszczenie o zachowek, sprowadza się do tego, że w przypadku tej pierwszej jej przedmiot doliczany jest do spadku przy obliczaniu zachowku, natomiast wartość nieruchomości zbytej w drodze umowy dożywocia nie jest brana pod uwagę. Można zatem powiedzieć, że umowa dożywocia niejako ratuje nabywcę nieruchomości przed zachowkiem.
Podsumowanie
Umowa dożywocia to bardzo interesujące rozwiązanie dla spadkodawcy, który pragnie zabezpieczyć swoją przyszłość. Można tym sposobem zapewnić sobie odpowiedni poziom życia, aż do śmierci. Umowa dożywocia istotnie wpływa na roszczenie o zachowek i znacząco ogranicza jego wartość dla bliskich osób, które się o ten ubiegają, a nie zostały uwzględnione w umowie dożywocia.
Masz pytania jak zabezpieczyć majątek spadkowy? O czym warto pamiętać przy sporządzaniu testamentu?
Adwokat spadkowy z Wrocławia pomoże
Czy należy mi się spadek?
- o tym w kolejnym wpisie na blogu.